صنعت توریسم

مقاله ها و اخبار گردشگری

صنعت توریسم

مقاله ها و اخبار گردشگری

میزبانی تاج‌محل از 4 میلیون گردشگر

   


  تاج‌محل در شش ماهه نخست امسال میزبان بیش از چهار میلیون گردشگر بوده است.


  وزیر گردشگری ایالت «گوجرات» کشور «هند» اعلام کرد که بنای تاریخی مشهور «تاج‌محل» در شش ماهه نخست سال جاری میلادی میزبان بیش از چهار میلیون گردشگر بوده و عنوان جاذبه نخست گردشگری «هند» را به خود اختصاص داده است.

 «تاج‌محل» در شش ماهه نخست امسال میزبان چهار میلیون و 140 هزار گردشگر از کشورهای مختلف جهان بویژه کشورهای اروپایی، «آمریکا» و «استرالیا» بوده، این در حالی است که تاج‌محل در سال 2010 نیز میزبان نزدیک به هفت میلیون گردشگر بود که بر این اساس عنوان جاذبه نخست گردشگری هند را به خود اختصاص داد.

  در این شرایط مسوولان ایالت گوجرات در قالب طرح سه ساله قصد دارند در قالب طرح توسعه فرودگاه شهر «آگرا» که شامل احداث چند ترمینال جدید و نصب تجهیزات لازم برای فعالیت شبانه‌روزی است، تعداد بازدیدکنندگان تاج‌محل را دو برابر کنند. ‌

  این در حالی است که در سال‌های اخیر و بویژه در سال 1997 میلادی با هدف برگزاری یک کنسرت موسیقی در این مکان، اقداماتی در راستای رفاه گردشگرانی که قصد بازدید از این بنا را داشتند، انجام شدند که از آن جمله به توسعه‌ی راه‌های منتهی به این بنای تاریخی می‌توان اشاره کرد.

  البته باستان‌شناسان هندی بر این باورند که افزایش تعداد بازدیدکنندگان از این بنای تاریخی سبب تسریع در روند تخریب این بنا می‌شود و به همین دلیل، آنها انجام اقدامات حفاظتی را درباره‌ی این بنای تاریخی‏، پیش از هجوم گردشگران به آن می‌خواهند.

  بنای تاریخی «تاج‌محل» در قرن هفدهم میلادی به‌دستور یکی از پادشاه‌های مغول هند به نام شاه‌جهان برای اثبات علاقه‌ای او به همسرش در مدت 22 سال ساخته شده است.

  این بنا که در شمال شهر آگرا در منطقه‌ی گوجرات و در 400 کیلومتری دهلی‌نو ـ پایتخت هند ـ واقع است، نمایی از سنگ مرمر سفید دارد و طبق بررسی‌های باستان‌شناسان با استفاده از 20 هزار قطعه‌سنگ مرمر روی سکویی عظیم از مرمر بنا شده است.

  نمای این بنای تاریخی در سال‌های اخیر به‌دلیل آلودگی‌های محیطی ناشی از فعالیت‌های معادن منطقه‌ی گوجرات، صدمه دیده و رنگ آن از سفید به زرد متمایل و ترک‌هایی نیز در آن ایجاد شده است.

  از سوی دیگر، مقامات صنعت گردشگری هند در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی را برای افزایش تعداد بازدیدکنندگان این بنای تاریخی انجام داده‌اند که که از آن جمله به توسعه‌ی باغ مجموعه، فرودگاه منطقه‌ی گوجرات، استاندارد کردن هتل‌های منطقه‌ی آگرا، تبلیغ در شبکه‌های تلویزیونی بین‌المللی و تسهیل شرایط صدور ویزا برای گردشگران خارجی می‌توان اشاره کرد.

  بنای تاریخی تاج‌محل در سال 1983 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.


منبع: ایسنا

سازمان میراث فرهنگی دچار سیاست‌زدگی است

  یک دوست‌دار میراث فرهنگی معتقد است:‌ با توجه به اتفاق‌های اخیر در پازل سیاسی ایران، به نظر می‌رسد برخورد با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به‌عنوان سازمانی با ماهیت کاملا فرهنگی و غیرسیاسی‌، از نوع سیاسی است.

علیرضا روحانی با بیان این‌که این مشکل از زمان انتخاب مدیران سیاسی برای در اختیار گرفتن مصدر ریاست سازمان میراث فرهنگی آغاز شد، اظهار کرد:‌ با انتخاب مدیر سیاسی، هم‌زمان با بروز هر تغییر و تحول سیاسی، باید منتظر تغییر و تحولات در این سازمان باشیم. این قضیه متأسفانه منافع ملی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با مسائل و منافع میراثی در تضاد قرار می‌گیرد. مدیر یک سازمان کاملا فرهنگی‌، اصولا نباید با مسائل سیاسی درگیری داشته باشد. این برخورد در عمل، به ضرر مسائل تاریخی و فرهنگی ایران‌ تمام می‌شود.

دبیر و سخنگوی ائتلاف انجمن میراث فرهنگی اصفهان با بیان این‌که سازمان میراث فرهنگی به‌شدت دچار سیاست‌زدگی شده است‌، یادآوری کرد: پس از دوران ریاست مهندس بهشتی، سازمان میراث فرهنگی با سازمان جهانگردی ادغام شد و سازمان کنونی را تشکیل داد‌. از آن زمان به بعد، مدیرانی که در رأس این سازمان قرار گرفتند، مدیرانی سیاسی بودند.

وی گفت:‌ این مسأله سبب شد، حرف سازمان میراث فرهنگی، بخصوص در اوایل دولت نهم و با حمایت‌های بی‌دریغ رییس‌جمهور از رییس وقت سازمان، در برخی حوزه‌ها برش لازم را داشته باشد.

او ادامه داد:‌ امروز با قرار گرفتن این سازمان در کنار مسائل سیاسی، سازمان میراث فرهنگی دوباره به یک سازمان بی‌ثبات تبدیل شده است. اقتدار بیش از اندازه‌ی گذشته و ضعف امروز سازمان میراث فرهنگی هیچ‌یک به نفع مصالح و مسائل میراث تاریخی و فرهنگی ایران نیست.

روحانی تفکیک هریک از یک سه محور میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را مناسب ندانست و گفت: باید قدری کلان‌تر به این قضیه نگاه کنیم‌. به فرض انجام این کار، به گذشته برمی‌گردیم و همه‌ی هزینه‌های صرف‌شده و حضور کارشناسان برای کسب تجربه دوباره تکرار می‌شود. به هر حال، باید از این قضیه درست استفاده کرد و یک بررسی کاملا کارشناسانه داشت. اکنون نمی‌توان گفت که اگر یکی از این سازمان‌ها از دو سازمان دیگر جدا شود، وضعیت بهتر می‌شود یا بدتر.

دبیر ائتلاف انجمن میراث فرهنگی اصفهان بیان کرد: همکاری ما با سازمان میراث فرهنگی در قالب تشکل‌های میراثی است. اگر بخواهیم میراث فرهنگی را با همه‌ی ظرفیت‌هایش و مجموعه‌های مشابه در کشورهای مشابه که حتا گاهی ظرفیت‌های‌شان به‌لحاظ گردشگری و مواریث فرهنگی و تاریخی کمتر از ظرفیت‌های کشور ما است، مقایسه کنیم، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید جایگاهی بالاتر از جایگاه کنونی داشته باشد و این به ارتقای جایگاهش در حد وزارتخانه می‌تواند منجر شود تا سازمان به نوعی به جایگاه برحق خود برسد و بهتر پاسخگوی مسائل باشد. همچنین به‌عنوان نماینده‌ای در این زمینه بین مردم می‌تواند حضور داشته باشد.

او با تأکید بر این‌که ادغام‌های انجام‌شده، سه حوزه‌ی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را به نوعی تحت تأثیر قرار می‌دهد، گفت:‌ صنایع دستی زمانی که زیرمجموعه‌ی وزارت صنایع بود،‌ بسیار قوی‌تر از امروز فعالیت می‌کرد و شاید هیچ قرابتی با وزارت فرهنگ نداشته باشد،‌ شاید میراث فرهنگی قدری به فعالیت‌های وزارت ارشاد نزدیک‌تر باشد، ولی گردشگری قرابت چندانی با این حوزه نمی‌تواند داشته باشد.

وی ادامه داد: وزارتخانه‌ای مانند فرهنگ و ارشاد اسلامی با همه‌ی زیرمجموعه‌ها و شاخه‌های متعددش، یکی از وزارتخانه‌های بزرگ کشور است و بزرگ بودنش کارآیی لازم را از آن گرفته است.

روحانی گفت:‌ تصور کنید سه حوزه‌ی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با وجود عظمت و اهمیت زیادشان در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی در مجموعه‌ای مانند وزارت ارشاد ادغام شود، در این شرایط، با چه چشم‌اندازی مواجه می‌شویم؟ قطعا افرادی که این طرح را پیشنهاد دادند، باید در این حوزه کار کارشناسی کنند، ولی چیزی که حداقل در افکار عمومی می‌بینیم، این است که این مسأله کاملا یک برخورد سیاسی است، نه برخوردی کارشناسانه.

وی در پاسخ به این پرسش که سازمان میراث فرهنگی با ارتقا به سطح معاونت ریاست جمهوری، قرار بود جایگاهی بالاتر و اقدامات فرابخشی بهتری داشته باشد‌، آیا اکنون به آن درجه‌ی مورد نظر رسیده است؟ اظهار کرد: با توجه به آمار و ارقامی که ارائه می‌شود، به نظر می‌رسد شرایط نسبت به قبل بهتر شده باشد؛ اما اگر پای درد دل برخی افرادی که خارج از ساختار دولتی و در این حوزه‌ها مشغول فعالیت هستند، مانند هتل‌داران و تو‌رگردانان یا حتا در حوزه‌ی صنایع دستی بنشینیم، به نظر می‌رسد، حداقل در یکی دو سال اخیر، آن‌طور که باید و شاید انتظاری را که در بحث ادغام و سیاست‌گذاری‌ها داشتند، مانند افزایش ظرفیت‌ها و بودجه‌ها برآورده نشده است، در صورتی که قرار بود، روی کاغذ این اتفاق‌ها بیفتد، اما متأسفانه در عمل، چیز دیگری را شاهد بودیم.

این دوست‌دار میراث فرهنگی به تقسیم‌بندی سازمان میراث فرهنگی از چند سال پیش که نخست زیرمجموعه‌ی وزارت علوم و سپس وزارت ارشاد بود و پس از مدتی با ادغام گردشگری، به سطح معاونت ریاست جمهوری ارتقا یافت، اشاره کرد و درباره‌ی بهترین و بدترین موقعیت میراث فرهنگی در این سه دوره، توضیح داد:‌ با ادغام میراث فرهنگی و گردشگری و ارتقای آن به سطح معاونت، در عمل، میراث فرهنگی بین سازمان‌های دیگر که پروژه‌های عمرانی‌شان در تضاد و تعارض با منابع میراثی می‌شد، یک وجه و برشی کلامی را داشته باشد، ولی بعد از آن، ادامه پیدا کردن این قضیه بدون برنامه‌ریزی و سیاست‌ و مهم‌تر از همه، انتصاب مدیران سیاسی، این جایگاه را به‌شدت بی‌ثبات کرد، زمانی به اوج رسید و زمانی نیز مانند امروز، این سازمان در موقعیت ضعف قرار گرفته است.

منبع: ایسنا

بی توجهی میراث فرهنگی و دیوان عدالت اداری به تخریب آثار باستانی

سازمان میراث فرهنگی رسماً اعلام کرده است که دیگر ممانعتی برای اجرای احکام دیوان عدالت اداری در خروج آثار تاریخی از فهرست آثار ملی ندارد که هنوز مشخص نیست، وظیفه چانه‌زنی مسئولان این سازمان برای حفظ میراث‌فرهنگی در کجا تعریف می‌شود.
   
 به گزارش فراسو نیوز به نقل از فارس، دیوان عدالت اداری 35 اثر میراث فرهنگی را با شکایت مالکان خصوصی که عمدتاً صاحبان خانه‌های تاریخی هستند از فهرست آثار فرهنگی ثبت‌شده ملی، خارج و عملاً ثبت آن‌ها در میراث‌فرهنگی را باطل کرده است. به طوری‌که این مالکان به راحتی می‌توانند از حق مالکیت خود بر این بناهای تاریخی استفاده کرده و دست به تخریب و نوسازی آن‌ها بزنند.

دیوان عدالت اداری در پی عدم اجرای یکی از این احکام که مربوط به بنای تاریخی در شیراز بود تحت عنوان 'استنکاف '، حکم بر انفصال 4 سال از خدمات دولتی به حمید بقایی؛ رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری داد. سازمان میراث فرهنگی هم در حالی‌که راه‌های متعددی برای پیشگیری از صدور احکام دیوان عدالت اداری برای خروج بناهای تاریخی از فهرست آثار ثبت‌شده ملی می‌توانست برگزیند، سهل‌ترین روش را انتخاب و روز گذشته به طور رسمی اعلام کرد که دیگر ممانعتی در اجرای احکام دیوان عدالت اداری نخواهد داشت.

این در حالی است که سازمان میراث فرهنگی به جای لج و لج‌بازی و قربانی‌کردن میراث فرهنگی کشور می‌تواند تعامل مثبتی را با دیوان عدالت اداری در پیش گیرد تا دیوان عدالت اداری پیش از آن‌که درباره یک پرونده مرتبط با آثار تاریخی، حکم نهایی را صادر کند توضیحات کارشناسان میراث‌فرهنگی را هم در صدور رأی مدنظر قرار دهد.

بر کسی پوشیده نیست که احکام دیوان عدالت اداری برای همگان لازم‌الاجرا است اما سازمان میراث فرهنگی باید پیش از صدور احکام دیوان عدالت اداری وارد عمل شود و بتواند با توضیحات قانع‌کننده‌ای، آثار ثبت‌شده ملی را از خطر تخریب نجات دهد.

در حالی‌که عده‌ای معتقد هستند اگر حفظ میراث‌فرهنگی برای مسئولان حائز اهمیت است سازمان میراث فرهنگی باید بناهای تاریخی که ارزش ثبت‌شدن را داشته‌اند، خریداری کند، مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور بارها اعلام کرده‌اند که خرید خانه‌های تاریخی توسط این سازمان از روش‌های اشتباه است.

بقایی؛ رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی‌ نیز سال گذشته اعلام کرد که 'اگر بخواهیم تمام خانه‌های تاریخی را خریداری کنیم حدود 800 میلیارد تومان نیاز داریم در حالی که بودجه خرید خانه‌های تاریخی تنها 16 میلیارد تومان است. '

اما آیا نمی‌شود مالکان بناهای تاریخی را در حفظ این آثار تاریخی ترغیب کرد؟ این بسیار ساده‌انگاری است که بپذیریم اگر بنای تاریخی در اختیار سازمان میراث‌فرهنگی باشد حفظ می‌شود و اگر در اختیار مالک خصوصی‌اش بماند باید شاهد تخریب آن بود.

حجت‌الاسلام جعفر منتظری؛ رئیس دیوان عدالت اداری پاسخ این ابهام را این‌گونه می‌دهد که 'به سازمان میراث فرهنگی اعتراض داریم، زیرا برای مردم ایجاد مشکل می‌کند که منجر به طرح شکایت آن‌ها می‌شود، ما نیز در چارچوب قوانین و مقررات عمل می‌کنیم در نتیجه یکسری از اقدامات میراث فرهنگی نقض می‌شود. سازمان میراث فرهنگی نیز دارای وظایف و مسئولیت‌هایی است و باید آن‌ها را انجام دهد اما اینکه اموال و املاک مردم را ثبت می‌کنند و حوزه‌ مالکیت مردم را محدود می‌کنند، سبب می‌شود مردم با مشاهده‌ محدودیت، طرح شکایت کنند و ما نیز تصمیمات آن‌ها را نقض می‌کنیم. ما نمی‌توانیم به عنوان حاکمیت خارج از محدوده‌ قانون، حوزه‌ اختیارات مردم را نسبت به اموالشان محدود کنیم. '

در حالی‌که عده‌ای به دنبال این هستند که صلاحیت دیوان عدالت اداری در ابطال تصمیمات سازمان میراث فرهنگی را زیرسؤال ببرند اما صلاحیت ذاتی دیوان در رسیدگی به این پرونده‌ها در حفظ حقوق مالکان خصوصی را نمی‌توان نادیده گرفت.

البته مسئولان سازمان میراث‌فرهنگی هم معتقد هستند که دیوان عدالت اداری بر حکمی قدیمی استناد می‌کند و رأی بر خروج آثار تاریخی از فهرست آثار ثبت‌شده ملی می‌دهد که این موضوع را به رئیس قوه قضائیه و رئیس دیوان عدالت اداری اعلام کرده‌اند، معاون سازمان میراث فرهنگی معتقد است که 'فقهای شورای نگهبان در سال 1362 درباره موضوع خاصی اظهار نظر کرده‌اند که در حال حاضر دیوان عدالت اداری این مورد خاص را به پرونده‌های دیگر میراث فرهنگی تعمیم می‏دهد در حالی‌که فقهای شورای نگهبان در سال 75 خروج آثار تاریخی از فهرست میراث ملی را جایز اعلام نکردند. '

اما آیا بهتر نیست مسئولان و کارشناسان سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری کشور پیش از صدور احکام دیوان عدالت اداری با حضور در محاکم قضایی با همین استدلال‌ها تلاشی برای حفظ آثار تاریخی کشور داشته باشند تا امروز به ناگاه با 35 پرونده‌ای مواجه نشویم که دیوان عدالت اداری برای تخریب آن‌ها حکم صادر کرده است و به راحتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم اعلام می‌کند که 'منعی در اجرای احکام دیوان عدالت اداری نداریم. '

هیچ دوستدار میراث فرهنگی از این سازمان انتظار ندارد که احکام دیوان عدالت اداری را اجرا نکند بلکه کمترین انتظار مردم و دوستداران میراث فرهنگی از مسئولان این سازمان این است که پیش از صدور احکام تخریب آثار تاریخی، کاملاً‌ بر وضعیت نحوه نگهداری بناهای تاریخی که مالک خصوصی دارند، اشراف داشته باشند و تمام هم و غم خود را خرج کنند تا اگر مشکل قانونی وجود دارد، رفع شود و اگر مالک بنا با مشکل قابل حلی مواجه است، آن مشکل برطرف و بنای تاریخی، زنده بماند. نه اینکه هر از گاهی تیشه منافع اقتصادی ریشه بناهای تاریخی را بزند و برج‌ها و پاساژها سر به فلک کشیده جایگزین بناهای تاریخی شوند.

یادآوری بندی از اساسنامه سازمان میراث فرهنگی در سال 66 شاید تأکید بیشتری بر وظیفه خطیر این سازمان می‌تواند باشد: 'سازمان میراث فرهنگی اساساً «تنها» متولی حفظ میراث فرهنگی کشور است. ' متولی که قرار نیست اولویتی جز حفظ میراث‌فرهنگی داشته باشد.

منبع: فراسونیوز

گردشگران خارجی و مشکلات ورود به ایران

فراسو نیوز: یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد که از نظر گردشگران خارجی منابع اطلاعاتی ایرانی به لحاظ جالب توجه بودن وضعیتی مناسب و از جنبه کاربر پسند بودن و حاوی اطلاعات مفید بودن وضعیت نامناسبی دارند. گردشگران در صحبت‌های خود همچنین به مشکلات ورود به ایران اشاره ‌کرده اند. نتایج این تحقیق حاوی نکات مهمی در امر شناخت موانع جذب گردشگر خارجی است.
   
 دکتر محمد محمودی‌میمند- سیدمحمود حسینی امیری

جایگاه والای صنعت توریسم و گردشگری در سطح جهانی و نقش آن در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه موجب توجه بیشتر به ابعاد مختلف آن در سال‌های اخیر گردیده است. در این بین تبلیغات و اطلاع‌رسانی اهمیت و تاثیر زیادی هم بر رشد صنعت مورد اشاره و هم بر توسعه پایدار آن دارد؛ به همین جهت در زمینه بازاریابی صنعت توریسم و گردشگری و برنامه‌ریزی برای آن مبحث تبلیغات به‌طور جدی مورد توجه مسئولان و برنامه‌ریزان این بخش می‌باشد.
مقاله حاضر یک تحقیق توصیفی- پیمایشی و از شاخه میدانی است که در آن منابع اطلاعاتی گردشگران خارجی بازدیدکننده از ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. منابع اطلاعاتی ایرانی گردشگران خارجی در پژوهش حاضر به دو دسته کلی منابع چاپی و وب‌سایت‌ها تقسیم می‌گردد که این دو منبع با توجه به اطلاعات مختلف (اقتصاد، سیاست، محیط اجتماعی، فرهنگ و توریسم و گردشگری) در مورد ایران بررسی شدند.
برای جمع‌آوری داده‌ها و آزمون فرضیه‌های پژوهش یک نمونه آماری 118 نفری متشکل از گردشگرانی که در 6 ماه اول سال 1386 از شهر اصفهان بازدید نموده‌اند به طور اتفاقی انتخاب و بین آنها پرسشنامه توزیع گردید. برای تحلیل آماری یافته‌های پژوهش از آزمون‌های t تک نمونه، t مستقل، تحلیل واریانس و فریدمن در این پژوهش استفاده گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد که از نظر گردشگران خارجی منابع اطلاعاتی ایرانی به لحاظ تشویق‌کننده/تحریک‌کننده بودن و جالب توجه بودن وضعیتی مناسب و از جنبه کاربر پسند بودن و حاوی اطلاعات مفید بودن وضعیت نامناسبی دارند.
پرواضح است که هر یک از مقصدهای گردشگری چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و بین‌المللی، نوعی ارتباط را بین خود و گردشگران برای تبادل اطلاعات برقرار می‌کند. در واقع این مقصدها، اطلاعات را از طریق منابع و یا کانال‌های مختلفی که خود از سیستم‌های اطلاعاتی تشکیل شده و در حال فعالیت نیز می‌باشند، دریافت می‌کنند. در واقع سیستم اطلاعات گردشگری شامل تمام کانال‌های اطلاعاتی مورداستفاده برای جذب گردشگر می‌باشد. این کانال‌ها همواره از درون به هم متصل و مرتبط می‌باشند و هر کدام نیز در جذب گردشگر اثر خود را به نسبت شرایط مقصد بر تصمیم‌سازی مسافرت خواهد گذاشت.
بخش مهمی از کانال‌های اطلاعاتی که می‌توانند نقش خود را در جهت ارتقای بهتر مقصد ایفا نمایند به این شرح می‌باشند: پیام‌های تبلیغاتی و ارتقای مقصد توریستی؛ اتحادیه‌های توریستی منطقه‌ای؛ مراکز اطلاعات سفر؛ تبلیغات مسافرت انفرادی و گروهی؛ سمینارها و سخنرانی‌ها؛ بروشورها، پوسترها و علائم مربوط؛ وب‌سایت‌های مرتبط؛ بیلبوردها و تبلیغات جلوی فروشگاه‌ها؛ گردشگران تکرار‌کننده مسافرت؛ کانال‌های مجازی و دوستان و آشنایان.


ویژگی‌های سیستم‌های اطلاع‌رسانی موثر در صنعت گردشگری

سیستم‌های اطلاع‌رسانی موثر گردشگری دارای ویژگی‌های زیر می‌باشند:
- در این سیستم هر کانال عملکرد خاص خودش را دارد و گردشگران ممکن است برای دستیابی به اطلاعات گوناگون از کانال‌های اطلاعاتی مختلفی استفاده نمایند. مثلا برای تصمیم‌گیری راجع به این که در تعطیلات به کجا باید رفت ممکن است گردشگر با دوستان یا اعضای خانواده مشورت نماید اما زمانی که به مقصد رسید به کانال‌های دیگری نیاز دارد.
- کلیه کانال‌های اطلاعاتی این سیستم با یکدیگر مرتبط می‌باشند و به هم وابستگی درونی دارند؛ در ست مانند زمانی که هر بخش آن مکمل بخش‌های قبل است و نوعی پیوستگی درونی در سراسر آن به چشم می‌خورد.
- نظام اطلاعات گردشگری همانند یک پازل عمل می‌کند و هر قطعه از آن سیستم یعنی کانال‌های مختلف آن برای برقراری ارتباط با گردشگران مورد استفاده قرار می‌گیرد و همانند یک پازل هرگاه بخشی از آن غایب باشد کل آن ناکامل خواهد بود. علاوه بر این چنانچه یک یا دو کانال نتوانند اطلاعات را به خوبی منتقل کنند یا اطلاعات منتشره از آنها با سایر کانال‌های سیستم مرتبط نبوده و همخوانی نداشته باشد در آن صورت نظام اطلاع‌رسانی مربوطه قادر نخواهد بود کل پیام را به طور موثر انتقال دهد.
- می‌بایست به راحتی و با کیفیت بالا از طرق مختلف مثل اینترنت و... قابل دسترسی بوده و دارای محتوای اطلاعاتی غنی و موثری باشند. دسترسی از طریق اینترنت مساله‌ای است که در اینجا مورد تاکید خاص قرار دارد. غنای محتوی نیز می‌بایست جامع بودن، تفصیلی بودن، دقیق و موضوعی بودن و چندزبانه بودن اطلاعات را نیز شامل شود.


ضرورت مدیریت سیستم اطلاعات گردشگری

چرا باید بر سیستم اطلاعات گردشگری مدیریت نمود؟ چند دلیل وجود دارد که چنین چیزی را ضروری می‌سازد:
- گردشگران به منظور به دست آوردن اطلاعات و آسان‌سازی آن جهت تصمیم‌گیری سفرشان نیازمند اطلاعات سازمان یافته می‌باشند. در حقیقت آنها نه تمایل و نه وقت کافی دارند که اطلاعات پراکنده و ناقص، به ویژه سازمان نیافته را جستجو کنند. به عبارت دیگر منظور یک گردشگر به دست آوردن اطلاعاتی هدف‌دار و جهت یافته برای یک مقصد گردشگری که از بیشترین کمک در تصمیم‌گیری به مسافرت و نیز لذت سفر برخوردار باشد.
- حاکمیت بر اطلاعات و جهت‌دهی اطلاعات چنانچه بر کانال‌های اطلاعات گردشگری، نظارت کافی انجام پذیرد. می‌توان اثربخشی در هر یک از کانال‌ها را در پدیده تصمیم‌گیری و رضایت‌مندی گردشگران بالقوه و بالفعل نسبت به مقصد توریستی موردنظر ارزیابی قرار داد و از این طریق نیازهای اطلاعاتی موثر مورد نیاز گردشگران در بازارهای هدف را شناسایی نموده، نسبت به تصویرسازی مثبت یکپارچه از مقصد استراتژی‌های مناسبی را اتخاذ نمود.
- اطلاعات یکپارچه و هدف مند نقش عمده‌ای در توسعه همگانی و جامعه ایفا می‌کند. این عامل به خصوص در امر گردشگری بسیار مهم می‌باشد. از آنجا که گردشگران، جامعه را به عنوان کلیت یا اجتماع یکپارچه تلقی و مشاهده می‌نمایند نه به عنوان یک جزء، بنابراین آنها که سرمایه‌گذاران و مشتریان دائمی آینده در بخش گردشگری می‌باشند، یکپارچگی و تصویر مثبت ذهنی از مقصد گردشگری مانند ایران عامل مهمی در جذب آنان به فعالیت گردشگری محسوب می‌گردد. پس اگر سیستم اطلاعات را چنانچه تحت مدیریت و کنترل فراگیر خود درآوریم تا به‌گونه‌ای که تصویری که می‌خواهیم گرفته شود، باید استراتژی مطلوب جهت اداره و مدیریت از طریق فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات لازم در نظر گرفته شود.


رفتار گردشگران در جستجوی اطلاعات

فهم رفتار جستجوی اطلاعات گردشگران برای توسعه استراتژی و ارائه خدمات ضروری می‌باشد. مسلما، پیدایش تعداد زیادی از مقصدهای گردشگری و تنوع آنها اهمیت فهم رفتار جستجوی اطلاعات گردشگران را افزایش می‌دهد. به عنوان نتیجه‌ای از این رویداد، جای تعجب نیست که مطالعه مفهومی و تجربی رفتار جستجوی اطلاعات گردشگر در تحقیقات بازاریابی اهمیت بیشتری پیدا کند. هرچند در ادبیات گردشگری مطالعات کمی است که بر رفتار جستجوی اطلاعات به‌طور خاص تمرکز کرده باشد. رفتار جستجوی اطلاعات مصرف‌کنندگان به عنوان فعالیت برانگیخته شدن در جستجوی اطلاعات ذخیره شده در ذهن (جستجوی درونی) یا کسب اطلاعات مرتبط تصمیم از محیط (جستجوی بیرونی تعریف می‌گردد، که فرایندی تئوریکی است و هنگام آگاهی فرد از یک نیاز یا مساله شروع می‌شود.
وان راجی و فرانکن بیان کردند که گردشگران یک فرایند جستجو ی اطلاعات پنج مرحله‌ای را طی می‌کنند: تصمیم عمومی، کسب اطلاعات، تصمیم‌گیری، فعالیت‌های تفریحی و رضامندی و نارضایتی. موتینهو یک فرایند سه مرحله‌ای را برای جستجوی اطلاعات ارائه کردند که عبارتند از نیاز برای سفر تفریحی (یا شناخت مساله)، جستجوی اطلاعات برای یک مقصد و انتخاب‌های مرتبط؛ و ارزیابی گزینه‌های انتخابی مقصد. شناسایی نیاز یا مساله مرحله اول فرایند جستجو می‌باشد، که به طور تئوریکی رفتار جستجوی اطلاعات افراد را هدایت می‌کند و براساس دانش جمع‌آوری شده از تجربیات گذشته یا ذهنیات قبلی می‌باشد؛ افرادی که با این سطح دانش (دانش گذشته خود) ارضا نمی‌شوند به جستجوی بیرونی برای کسب اطلاعات جدید می‌پردازند.
در طی مرحله کسب اطلاعات، مصرف‌کنندگان (گردشگران) ممکن است اطلاعات را از ذهن بازیابی کنند و یا از منابع متعدد بیرونی اطلاعات را کسب کنند. اما در این مرحله چند نکته حائز اهمیت است. افراد گرایش‌های انتخابی دارند که در اعتماد و اطمینان آنها نسبت به منبع اطلاعات نقش مهمی بازی می‌کنند. این گرایش‌ها عبارتند از گرایش ردکردن، خنثی، جدید، مسامحه و کنش. به طور کلی، آگاهی یک شخص از مقصدهای گردشگری در ذهن وی بر اساس تجربه گذشته یا واکنش نسبت به اطلاعات خارجی ایجاد می‌شود. به‌طور مثال افراد با گرایش ردکردن، قبل از اینکه به جمع‌آوری اطلاعات اضافی بپردازند اطلاعات فعلی خود در مورد مقصد را رد می‌کنند. همچنین جستجوی اطلاعات ممکن است بر طبق تفاوت‌های فردی همچون سن و جنس و متغیرهای وضعیتی از قبیل هدف مسافرت، زمان صرف شده در برنامه‌ریزی و انگیزه‌های گردشگری متفاوت باشند. هرچند کروتز تذکر داد که اهمیت متغیرهای مرتبط ممکن است بسته به درجه توجه مشتری یا تاثیر در فرایند خرید متفاوت باشد. مرحله سوم فرایند ارائه شده موتینهو نیازمند ارزیابی گزینه‌ها از سوی مصرف‌کننده می‌باشد. در توریسم و گردشگری، گردشگران به ارزیابی دو دسته خصوصیات عینی (قیمت، تسهیلات و...) و انتزاعی یا ناملموس (از قبیل وجهه، احساس، تجربه) که در مناهبع اطلاعات مختلف ارائه شده است می‌پردازند. ارزیابی خصوصیات ممکن است بر اساس سطح اعتبار و فایده استنباط شده از هر منبع باشد.


جستجوی درونی و بیرونی اطلاعات

همانند سایر محصولات مصرفی، کسب اطلاعات برای انتخاب یک مقصد گردشگری و تصمیمات در این جهت از قبیل انتخاب محل سکونت، حمل‌و‌نقل و تورها ضروری می‌باشد. اگرچه، نوع مسافرت و هدف سفر ممکن است بر میزان و نوع اطلاعات موردنیاز موثر باشد و همچنین بر میزان و نوع جستجوی اطلاعات تاثیر بگذارد. مسافرت‌های تکراری شاید به جستجوی اطلاعات بیرونی نیاز نداشته و یا کم نیاز داشته باشد، در حالی که مسافرت‌های خارجی ممکن است نیازمند جستجو اطلاعات بیرونی قابل ملاحظه‌ای باشد.
جستجوی اطلاعات می‌تواند به عنوان برانگیخته شدن برای فعال‌سازی دانش ذخیره شده در ذهن یا کسب اطلاعات از محیط شناخته شود. این فرایند جستجوی اطلاعات می‌تواند درونی باشد یا بیرونی؛ جستجوی درونی برمبنای بازیابی دانش از ذهن بوده و از طرف دیگر جستجوی بیرونی اطلاعات شامل انتخاب اطلاعات از محیط بازار می‌باشد. هنگامی که جستجوی درونی اطلاعات کافی در مورد تصمیم سفر فراهم می‌نماید نیازی به جستجوی بیرونی احساس نمی‌شود. گردشگران صرفا به جستجوی اطلاعات درونی بسته به کفایت یا کیفیت دانش موجود خود اعتماد می‌کنند. برای مثال گردشگران ممکن است نیاز به هیچ‌گونه اطلاعات اضافی از منابع بیرونی برای یک سفر روزمره فامیلی یا دوستانه و یا برای تکرار بازدید از یک مقصد مشخص نداشته باشند؛ زیرا شاید تنها از تجربیات گذشته استفاده کنند؛ هرچند هر گردشگر تجربه کرده نیز شاید به جستجوی اطلاعات بیرونی دارد. از طرف دیگر احتمال دارد که گردشگران در هر سفر روزمره برای بازدید خانوادگی یا دوستان به دلیل تغییر در یک یا چند جنبه از سفر جستجوی بیرونی اطلاعات را انجام دهند.
هنگامی که جستجوی اطلاعات درونی ناکافی باشد گردشگران به جمع‌آوری اطلاعات اضافی از منابع بیرونی روی می‌آورند. گردشگران تمایل دارند از چهار منبع اطلاعات بیرونی هنگام برنامه‌ریزی سفرهای خود استفاده کنند: 1) فامیل و دوستان؛ 2) ادبیات خاص مقصد؛ 3) رسانه‌ها؛ 4) مشاوران گردشگری. گردشگران هر کدام از این منابع را برای جستجوی اطلاعات پیش از خرید و جستجوی اطلاعات در جریان خرید استفاده کنند. جستجوی اطلاعات پیش از خرید را می‌توان به عنوان جستجوی اطلاعات بیرونی که برای تصمیم خرید آینده انجام می‌شود دانست. در حالی که جستجوی اطلاعات در جریان خرید را می‌توان به معنی کسب اطلاعات بیرونی بدون توجه به نیاز‌های متفرقه خرید تعریف کرد. بلوک بیان می‌کند که جستجوی پیش از خرید با ایجاد پیچیدگی در خرید تاثیرگذار است در حالی که جستجوی در جریان خرید با ایجاد پیچیدگی نسبت به محصول تاثیر می‌گذارد. درجه جستجوی اطلاعات بیرونی پیش از خرید مستقیما به نوع محصول موردنظر مصرف‌کنندگان برای خرید بستگی دارد. مصرف‌کنندگان به جستجوی بیشتر هنگام خریدهای قیمت بالا، قابل ملاحظه و محصولات پیچیده که فی نفسه ریسک استنباط شده بزرگتری ایجاد می‌کنند نیاز دارند هر قبیل سفرهای خارجی.


نقش مدیریت سیستم اطلاعات توریسم و گردشگری در جلب مشارکت مردم

باید دانست که امروزه مدیریت صنعت پیچیده‌ای چون صنعت توریسم، تنها محدود به یک ساختار متمرکز، یک سازمان، یک وزارتخانه یا یک هیات مدیره نیست، بلکه کلیه اقشار جامعه به نوعی در مدیریت چنین سازمان‌هایی درگیر و سهیم می‌باشند و تنها با مشارکت این گروه و تمامی مصرف‌کنندگان و ارائه‌دهندگان خدمات است که می‌توان پویایی و هماهنگی این صنعت را در سطح کلان تضمین کرد. در این رابطه نظام‌های اطلاع‌رسانی نقش بارزی ایفا می‌نمایند و اصولا اگر به جامعه، اطلاعات مورد نیاز داده نشود، آیا می‌توان انتظار داشت که در تحقق اهداف صنعت توریسم و گردشگری مشارکت لازم را داشته باشد؟ آیا سازمانی که درهایش را به روی جامعه بسته و خود را چون سلولی ایزوله و جدا از مردم می‌پندارد، می‌تواند انتظار داشته باشد که به هنگام مواجه با تهدیدها، عموم به یاریش بشتابند و وی را از ورطه‌ای که در آن فرو افتاده است، نجات دهند؟ آیا چنین سیستمی که خود را همواره در‌هاله‌ای اسرارآمیز از دید جامعه پنهان کرده است، نه آمار و اطلاعاتی داده است و نه گزارش و ترازی برای مردم که به نوعی در عملکرد وی سهیم هستند، تنظیم کرده است، می‌تواند از عدم مشارکت جامعه اظهار گلایه کند؟
هر صنعت و سازمانی که چون قلعه‌ای تسخیر ناپذیر، خود را در حصارها پیچیده باشد، دارای سیستم و مکانیسمی است که هرگونه مشارکتی را دفع می‌کند و هر نوع مداخله‌ای را غیرمجاز می‌شمارد اما توریسم و گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های جامعه که با تمامی اقشار تماس مستقیم دارد، دارای ساختاری کاملا انعطاف‌پذیر است و به دلیل مواجهه همه روزه با تغییر و تحولات گسترده‌ای که در سطح دنیا روی می‌دهد، نیاز به مشارکت تمامی گروه‌های ذینفع، در انطباق با شرایط جدید دارد تا به این ترتیب بتواند از هر نقطه ضعف یا نقطه قوت و از هر تهدید یا فرصتی به نفع خویش بهره ببرد.

نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات
با توجه به یافته‌ها 03/72 درصد از نمونه آماری این پژوهش را ملیت‌های اروپایی تشکیل می‌دهند، که بیانگر بازار عمده گردشگری ایران و لزوم توجه بیشتر به این بخش از بازار می‌باشد. همچنین تعداد گردشگران زن حدود نصف گردشگران مرد بوده‌اند؛ که دلیل چنین چیزی را در دو مورد می‌توان بیان کرد؛ اول مساله فرهنگی بودن صنعت گردشگری در ایران و عدم وجود اطلاع‌رسانی کافی در مورد گردشگری تفریحی ایران است که موجب می‌گردد نوع گردشگری و میزان وجود اطلاعات در مورد آن با روحیه مردان بیشتر تناسب داشته باشد و مساله دوم اینکه رعایت مسائل مربوط به آداب و رسوم فرهنگی و مذهبی ایران شاید به مذاق زنان خارجی نباشد.
گردشگران با سنین زیر 45 سال سن، حدود 83 درصد از تعداد نمونه‌های آماری این پژوهش را تشکیل می‌دهند؛ که در این میان گردشگران در دامنه سنی 35-25 سال، 5/47 درصد از کل نمونه آماری را تشکیل می‌دهند؛ این نتایج حاکی از آن است که گردشگران خارجی بازدید‌کننده از کشور نسبتا جمعیت جوانی را تشکیل می‌دهند؛ البته مقایسه این جدول با داده‌های مشابه در کشورهای مختلف و مهم گردشگر پذیر می‌تواند برای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در اطلاع یابی از دلایل کم بودن تعداد گردشگران در برخی از گروه‌های سنی مفید و قابل استفاده باشد.
منابع اطلاعاتی گردشگران خارجی بازدید‌کننده از اصفهان در مورد شرایط اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و توریسم و گردشگری ایران با توجه به یافته‌های جدول (4-8)، بیشتر رسانه‌های غیر ایرانی بوده است؛ که چنین چیزی مطلوب به نظر نمی‌رسد چرا که برای تاثیر گذاری بر گردشگران خارجی باید منابع اطلاعاتی ایرانی را توسعه و گسترش داد.
- با توجه به این جدول ارزیابی گردشگران خارجی در هر 6 زمینه (دارا بودن اطلاعات مفید، جالب توجه، کاربر پسند، تشویق‌کننده/ تحریک‌کننده، قابل اعتماد و مفید بودن)، در بین گردشگران خارجی نسبتا رضایت بخش ارزیابی شده است؛ ولی با توجه به جدول 4-9 که 5/30 درصد از گردشگران روش انتخاب مقصد گردشگری خود را مطالب چاپ شده معرفی گرده‌اند باید اعلام داشت که برای داشتن شرایط ایده‌آل و جذب گردشگر بیشتر باید منابع چاپی بهتر طراحی شود؛ خصوصا در زمینه‌های مطالعه‌کننده پسند، حاوی اطلاعات مفید و قابلیت اعتماد، این منابع اطلاعاتی باید بهبود یابند. جدول4-35 نیز نشان می‌دهد که وب‌سایت‌های ایرانی از نظر گردشگران خارجی شرایط مناسبی ندارند و باید اصلاح شوند. وب‌سایت‌ها از نظر دارا بودن اطلاعات مفید، کاربر پسند و قابل اعتماد بودن پایین تر از حد متوسط مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به این نتایج و اهمیت اینترنت در صنعت توریسم و گردشگری در جهان فعلی، برای جذب گردشگر بیشتر انجام اصلاحات و تغییرات لازم برای بهبود و بروز کردن وب‌سایت‌های ایرانی ضروری به نظر می‌رسد. در ادامه با توجه به بحث و نتیجه گیری فوق به ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای استفاده از این نتایج پرداخته می‌شود.
* با توجه به رتبه‌بندی سوالات مربوط به کیفیت وب‌سایت‌های ایرانی بالا بردن کیفیت این وب‌سایت‌ها در زمینه‌های حاوی اطلاعات مفید، کاربر پسند و قابل اعتماد بودن برای جذب گردشگران بیشتر پیشنهاد می‌گردد.
* لینک کردن وب‌سایت‌های گردشگری و توریستی کشور به سایت‌های معتبر جهانی در بخش توریسم و گردشگری برای افزایش دسترسی خارجی‌ها به این سایت‌ها و به روز کردن اطلاعات موجود در این سایت‌ها.
* از آنجایی که منابع چاپ شده ایرانی از سوی گردشگران نسبتا خوب ارزیابی شدند؛ فراهم کردن کانال‌های ارتباطی مناسب برای انتشار بیشتر اطلاعات مفید و قابلیت اعتماد به صورت منابع چاپ شده ایرانی جهت معرفی کشور به بازارهای خارجی توصیه می‌شود (به‌طور مثال چاپ این موارد از طریق انتشاراتی‌های معتبر و مورد قبول خارجی‌ها).
* با توجه به بحث رفتار جستجوی اطلاعات گردشگری و همچنین از آنجایی که در نمونه آماری میانگین نمره تاثیرگذاری رسانه‌های غیر ایرانی بیش از رسانه‌های ایرانی است؛ افزایش تبلیغ و ترفیع در بازارهای هدف بدین منظور که گردشگران خارجی اطلاعات درمورد ایران را بیشتر از خود سازمان‌ها و منابع اطلاعاتی ایرانی دریافت کنند توصیه می‌گردد؛ چراکه چنین چیزی تاثیرگذاری تبلیغات رسانه‌های غیر ایرانی از ایران در سطح بین‌المللی را کاهش خواهد داد.
* با توجه به آنکه بیش از 70 درصد از گردشگران خارجی دارای تحصیلات دانشگاهی با بالاتر می‌باشند؛ باید به این مورد توجه نمود که اطلاعات دادن به آنها در زمینه‌های مختلف از بسیاری مشکلات کاسته و رضایت این گردشگران را افزایش نیز می‌دهد؛ پس پیشنهاد می‌شود گردشگرانی که وارد کشور می‌شوند اطلاعات مورد نیاز آنها به طریقی (مثلا در فرودگاه‌ها، هتل‌ها، آژانس‌های مسافرتی، مراکز گردشگری و... ) در دسترس آنها قرار داده شود.
* گسترش مطالعات و تحقیقات به منظور شناخت بیشتر داشته‌های گردشگری ایران، گردشگران و همچنین بازارهای جهانی توریسم و گردشگری و سیاست گذاری و برنامه‌ریزی در راستای واقعیت‌های بازار و شرایط صنعت گردشگری ایران به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پیشنهاد می‌گردد.
* از آنجایی که گردشگران در صحبت‌های خود با محقق به مشکلات ورود به ایران اشاره می‌کردند؛ کاهش مسائل و قوانین مربوط به ورود خارجی‌ها به ایران و مساله صدور ویزا و مسائل قانونی در این زمینه پیشنهاد می‌گردد.
* مساله حمل‌ونقل و رزرو هتل از سوی بسیاری از گردشگران به عنوان مسائل عمده گردشگری ایران معرفی شدند؛ سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی در زمینه افزایش هتل‌ها و مسیرهای ارتباطی نقاط مختلف کشور از جمله ضروریاتی است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور باید به آن توجه کند.
* تامین و جذب منابع مالی، منابع انسانی و سایر منابع لازم برای اجرای موفقیت‌آمیز موارد فوق.

منبع: فراسونیوز