گردشگری جهان در سال 89 متاثر از بحران خاورمیانه

  بروز ناآرامی‌های متعدد در ماه‌های آغازین سال نو میلادی که از تونس آغاز شد و به مصرو دیگر کشورهای منطقه خاورمیانه سرایت کرد، از همان روزهای نخست گمانه زنی‌ها را درباره نتایج و آینده این حوادث در بخش های مختلف اقتصادی و توریسم این کشورها دامن زده است.
   
  از آنجا که دو کشور اصلی یعنی تونس و مصر به ویژه از پر رونق ترین مراکز گردشگری جهانی بویژه در سال‌های اخیر محسوب می‌شدند، این تحولات نقش مستقیم و انکار ناپذیری بر الگوی جهانی توریسم داشته اند. این حوادث صرف نظر از تنزل سریع و زیان های مالی هنگفتی که به اقتصاد ملی این کشورها وارد کرد، هنوز مسیری از خسارت های جیران ناپذیر را در دراز مدت برای این کشورها در راه دارد که سرایت برخی عوارض جانبی و غیر مستقیم آن نیز سبب نگرانی فعالان و دست اندرکاران و صاحب نظران در باره این عوارض شده است.
 
سقوط سنگین توریسم تونس در آغاز سال 2011
بروز ناآرامی‌های سیاسی در تونس نیز تنها در ماه ژانویه سبب سقوط سنگین درآمد توریسم این کشور به میزان 40 درصد شده است. صنعت گردشگری بیش از 6 درصد از درآمد اقتصادی کشور تونس را تامین می‌کند. .
 
  «مهدی حواس» وزیر توریسم درکابینه جدید تونس با اعلام این مطلب افزوده بود که تنها در ماه ژانویه گذشته درآمد تونس از محل گردشگری و صنایع وابسته به سفر در پی اعتراضات مردم این کشور به رییس جمهور پیشین این کشور بیش از 40 درصد کاهش یافته است.
 
  اما وزیر توریسم تونس به رغم خوش بینی نسبت به شرایط توریسم در درازمدت،نسبت به توان رویارویی این کشور با سقوط بیشتر این صنعت در ماه فوریه محتاط است. زیرا تردید نیست که سقوط در صنعتی که بیش از 6 درصد از کل درآمد اقتصادی کشور را تامین می کند و برای درحدود 400 هزار نفر یا بیش از 4 درصد از جمعیت کشور نیز ایجاد شغل کرده است، موضوع پیچیده و پردامنه ای می تواند باشد. آن هم درشرایطی که طی دوران 24 ساله حکومت بن علی تونس عمدتا به عنوان یک مقصد توریستی دارای سواحل وسیع آفتابی ، بیابان ها و آثار شاخص باستانی کشور محبوبی برای بیشتر اروپاییان محسوب می شده است. شرایطی که تونس را در ردیف مقصد های مهم توریسم در منطقه خاورمیانه مبدل کرده بود.

خسارت میلیاردی توریسم مصر

طبق بررسی های انجام شده از سوی آژانس مرکزی بسیج عمومی و آمار مصر، ارزیابی های انجام شده حکایت از آن داردکه میزان خسارت های مالی ایجاد شده دراین کشور تنها از 28 ژانویه تا 5 فوریه که طی آن اعتراضات به اوج خود رسیده بود، بخش های اصلی اقتصاد مصر از جمله توریسم را دچار زیان های هنگفت کرده است.
 
  این زیان ها در بخش توریسم بویژه براثر لغو رزو های انجام شده در هتل ها وکاهش تقاضا در مراکز توریستی و درنتیجه کاهش دستمزدها در بخش های مهم توریستی این کشور نظیر قاهره، اسکندریه وکانال سوئزرخ داده است.
 
  بخش توریسم که سالانه 13میلیارد دلار درآمد برای مصر تولید می کند، بیش از همه بخش ها و به شدت آسیب دیده وتنها از محل لغو ثبت نام ها ورزوها در ماه فوریه خسارت مالی این کشور به 825 میلیون دلار تا کنون رسیده است. روشن است که این رقم مانع بزرگی بر سر راه تلاش هایی محسوب می شود که دولت جدید مصر برای ازسرگیری روند عادی سفر وتوریسم دراین کشور آغاز کرده است.
 
نتایج  مثبت و منفی درتغییر الگوی توریسم مدیترانه
به گزارش فرانس پرس ناآرامی‌های اخیر در دو کشور مصر و تونس که پیش از این جایگزین ارزان‌تری برای توریست‌های علاقمند به جزایر قناری اسپانیا بودند، سبب فرار توریست‌ها از این دو کشور به اسپانیا شد.
  هردو کشور مصر و تونس در سال‌های اخیر به عنوان مقاصد توریستی ارزان‌تر برای جزایر قناری مبدل شده بودند و توریست‌های بسیاری را به دلیل هزینه ارزان‌تر بخود جذب می‌کردند. اما حوادث مرگبار اخیر در هردو کشور سبب قطع این سفر‌ها شده و هر دو کشور طی دو ماه گذشته تعداد زیادی توریست را ازدست دادند.
 
  به گفته «ریکاردو آرماس »فرماندار منطقه قناری  سرازیر شدن   تعداد بی‌شمار توریست خارجی  سبب افزایش نرخ اشغال هتل‌ها به میزان 80 تا 85 درصد رشد در جزایر قناری واقع در اقیانوس آتلانتیک شده است.
 
سود کشور ترکیه 
به گزارش حریت با توجه به سواحل آفتابی و کاهش قیمت ها در ترکیه و در شرایط ادامه بحران در برخی کشورهای عرب مدیترانه انتظار می رود که توریست های اروپایی به مقصد این دو کشور تابستان امسال روانه ترکیه شوند.
 
بنا به همین گزارش به نقل از مقامات و محققان صنعت سفر و توریسم ترکیه ، تغییر مقصد و برنامه مسافرت توریست های اروپایی از تونس و مصر به ترکیه و اثر مستقیم آن بر وضعیت کشورهای خاورمیانه، در آینده نیز نرخ اشعال هتل ها را در ترکیه  مستقیما تحت تاثیر قرار خواهد داد.
 
  طبق گزارش سازمان توریسم جهانی در باره وضعیت توریسم وتعداد توریست ها در حوزه مدیترانه، کشور اسپانیا با 58 میلیون توریست در ردیف اول و ایتالیا با 43 میلیون در ردیف دوم وسپس ترکیه با 29میلیون در ردیف سوم قرار دارند. کشورهای مصر با16میلیون و تونس با 10میلیون توریست در سال 2010 درردیف های چهارم و پنجم جدول قرار داشته اند.

بهره مندی دبی و سوریه از آشوب های داخلی مصر و تونس 

درپی ناآرامی های اخیر در مصر و تونس و تنش در لبنان و نیز سرمای زیاد در ترکیه ، شهر دبی به بهترین گزینه گردشگران تبدیل شده و طبق گزارش های موجود قیمت بلیت هواپیما و هتل ها در این شهر با افزایش بی سابقه به 150درصد رسیده است.
 
  از دیگر سو منابع گردشگری در سعودی پیش بینی کردند 350 هزار سعودی به جای مصر و تونس به شهر دبی و 90 هزار نفر از آنها به سوریه سفر خواهند کرد
 
  «احمد الراشد» کارشناس گردشگری در جده در این باره اعلام کرده بود که با وجود سه برابر شدن قیمت بلیت ها تنها در 10 روز گذشته 150 هزار نفر برای رزرو بلیت و هتل برای سفر به دبی اقدام کردند.
 
  خبرگزاری رسمی اردن اعلام کرد ناآرامی های سیاسی که در سرتاسر خاورمیانه گسترده شده سبب شده است که تجارت توریسم در سرتاسر منطقه خاورمیانه دچار زیان های شدید شود ودراین میان صرف نظر از کشورهایی چون اسپانیا و ترکیه و قبرس ، دبی به عنوان یک کشور عرب ، مبدل به تنها واحه باثباتی شده است که از این شرایط سود می برد.
 
  طبق همین گزارش به نقل از متخصصان و فعلان توریسم در دبی تاکید شده است هرچند پرداختن به نتایج مثبت و منفی این حوادث در خاورمیانه بر توریسم منطقه بسیار زود است اما به خوبی می توان دید که تمام ظرفیت های گردشگری در دبی کاملا پر شده است. چه در گردشگاه ها و مراکز خرید و چه در  هتل ها و رستوران ها بخوبی مشاهده می کنید که همه جا کاملا در بالاترین ظرفیت خود اشغال شده است.
 
   دبی در کشور کوچک امارات واقع در خلیج فارس هم اکنون نیز شاهد سرازیر شدن امواج بزرگی از توریست های اروپایی ا ست که مسیر های سفر خود را در ماه های سرد سال، از دیگر نواحی منطقه نظیر تونس و مصر به سوی آن تغییر داده اند.
 
  «گشه دیمیتریو» مدیر بخش روابط عمومی اقامتگاه های میراژ در دبی اعلام کرده است که ما در ماه فوریه شاهد سرازیر شدن گروه های توریستی غیر منتظره ای بودیم که محل گذران تعطیلات خود را از تونس و مصر نه تنها از اروپا بلکه از کشورهای حاشیه خلیج فارس به سوی دبی تغییر داده بودند.
 
سرایت بحران و ادامه نگرانی ها
اماعوارض  این ناآرامی ها که از مرزهای تونس به مصرو ازمصر به یمن و لیبی ، بحرین و حتی اردن سرایت کرد، تنها در مرزهای ملی این کشورها محدود نماند زیرا بالافاصله سبب افزایش بهای نفت شد که تاثیر مستقیمی بر بهای کالا و خدمات مسافرتی به ویژه در صنایع حمل و نقل هوایی دارد. افزایش بهای سوخت درواقع به معنای سرایت زلزله های سیاسی و اقتصادی کشورهای عرب به سایر کشورهای جهان در اروپا و کشورهای امریکایی و غیر عرب است که تازه نخستین امواج بهبود اقتصادی را پس از یک دوره رکود اقتصاد جهانی تجربه می کردند.
 
  این وضعیت به رغم کسب اخبار مثبتی از بهبود روند اقتصاد جهانی و در پی آن بهبود صنعت توریسم و صنایع مسافرتی که نوید سال خوبی را در 2011 می داد، اکنون بسیاری از کشورها را به رغم برخورداری از منافع سرشار توریستی و جذب توریست های مختلف از کشورهای ناامن و نارامی سیاسی عرب دچار نگرانی های شدید کرده است.
 
  شدت نگرانی ها به حدی است که اخیرا مقامات قبرس اعلام کردند که افزایش تعداد توریست ها به این کشور که ناشی از بی ثباتی های سیاسی در دیگر کشورهای منطقه مدیترانه عربی است به هیچ وجه خبر خوشحال کننده ای نیست و عوارض منفی آن به مراتب از این منافع کوتاه مدت بیشتر است.
 
  مقامات اسپانیا نیز که پس از هجده ماه رکود موفق شده بودند جایگاه برتر صنعت توریسم این کشور را احیا کنند نیز ازاعلام این که توریست های منطقه شمال افریقا را به کشور خود جلب کرده اند، خوشحال نشده اند و اعلام کرده اند که این موفقیت ها در شرایط رقابت طبیعی میان بازارهای عرضه و تقاضاست که ارزش واقعی دارد اگرچه همین اوضاع نیز فرصتی برای این کشور تلقی می شود که بتوانند تصویر امن و امانی را از این کشورها به عنوان یک مقصد جایگزین در شرایط پس از بحران نیز ایجاد کنند.
 
  با این حال کشورهای عربی نیز به رغم فشارهای سنگینی که از سر می گذرانند در پی تجدید قوا برامده اند و طبق آخرین اخبار کشورهای عضو اتحادیه عرب در جدید ترین اقدامات خود دست به تلاش های یکپارچه ای زده اند که بتوانند سرمایه گذاری های گسترده ای را برای توریسم ناتوان شده و زیان دیده کشورهای خاورمیانه به ویژه مصر و تونس جذب کنند تا ازاین طریق امکان مقابله با امواج بیکاری را نیز فراهم آورند که این مسئله خود یکی از مهم ترین عوامل بروز ناآرامی های سیاسی اخیر دراین کشورها اعلام شده است.

منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی