صنعت توریسم

مقاله ها و اخبار گردشگری

صنعت توریسم

مقاله ها و اخبار گردشگری

یزد استانی با تنوع گونه‌های زیستی

  اکثر فعالیت‌های انسانی تحت تاثیر محیط زیست است و در رابطه با صنعت گردشگری نیز باید اذعان کرد که این صنعت ، بخشی کاملا وابسته به محیط زیست بوده و منابع طبیعی از مهمترین بخش‌های مربوط به این صنعت بویژه در شاخه‌های طبیعت گردی به شمار می رود .
 

  حیات وحش نیز با توجه به اینکه به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل،مرتع،بیشه های طبیعی،اراضی جنگلی،دشت و کوهستان اتلاق می شود که دارای زیستگاه طبیعی نمونه و شرایط اقلیمی خاص برای جانوران وحشی بوده و به منظور حفظ و احیاء این زیستگاه تحت حفاظت قرار می گیرد، از جمله مقاصد مهم انواع زیر شاخه های طبیعت گردی محسوب می شود.


  از سویی دیگر نظر به اینکه گردشگری یک فرصت اقتصادی و بزرگ ترین صادرات جهان است ، اتخاذ راهبردها و رویکردهایی که با اهداف " توسعه پایدار " در تناقض نباشد الزامی است و حفاظت از حیات وحش نیز از این مقوله مستثنی نیست .

 ایران ، سرزمینی است که دارای ذخایر و منابع طبیعی بی مانندی ، به ویژه پناهگاه‌های حیات وحش با تنوع زیستی منحصر بفرد است و یکی از بزرگترین محدوده های حیات وحش کشورمان در نایبندان طبس از توابع استان یزد واقع شده است .
 بدین لحاظ حیات وحش استان یزد را باید گنجینه ای عظیم از تنوع زیستی دانست که با حفظ حریم‌های قانونی محیط زیستی و پایداری آن می توانند منابع و مقاصد خوبی جهت جهانگردان طبیعت گرد باشند.

محیط زیست و طبیعت
همه محیط‌هایی که در آنها زندگی جریان دارد محیط زیست نامیده می‌شود. به عنوان مثال استخر آب ، یک شهر ، اقیانوس و کویر همگی انواعی انواعی از محیط زیست به حساب می آیند. محیط زیست طبیعی عبارت است از مجموعه عوامل زیستی و غیر زیستی (فیزیکی، شیمیایی) که بر زندگی یک فرد یا گونه تأثیر می‌گذارند و از آن تأثیر می‌بینند. امروزه این تعریف غالباً به انسان و فعایت‌های او مرتبط می‌شود و می‌توان محیط زیست را مجموعه‌ای از عوامل طبیعی کرهٔ زمین، همچون هوا، آب، اتمسفر، صخره، گیاهان و غیره، که انسان را احاطه می‌کنند خلاصه کرد.

 تفاوت محیط زیست با طبیعت در این است که تعریف طبیعت شامل مجموعه عوامل طبیعی، زیستی و غیر زیستی می‌شود که منحصراً در نظر گرفته می‌شوند، در حالی که عبارت محیط زیست با توجه به برهم‌کنش‌های میان انسان و طبیعت و از دیدگاه وی توصیف شده است.
  بر اساس گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در سال ۲۰۰۱، تقریباً تمامی عوامل تشکیل‌دهندهٔ محیط زیست تحت تأثیر فعالیت‌های انسان قرار گرفته‌اند.
 لذا حفاظت محیط زیست در قرن بیست و یکم به عنوان یکی از هشت هدف توسعه هزاره و یکی از سه پایهٔ توسعهٔ پایدار شناخته می‌شود.

توسعه پایدار و طبیعت گردی
اصطلاح توسعه پایدار در اوایل سالهای دهه ۱۹۷۰ درباره محیط و توسعه بکار رفت. از آن زمان سازمان‌های بین‌المللی که خواهان دستیابی به محیطی مناسب و مساعد برای توسعه سودمند بودند نام خاص و ویژگی آنها در راهبرد توسعه پایدار کرد یافت. بکار بردن واژه توسعه پایدار بعد از کنفرانس ریودوژانیرو در سال ۱۹۹۲ در محافل علمی فراگیر شد.توسعه پایدار فرایند تغییری است در استفاده از منابع، هدایت سرمایه گذاری‌ها، سمت گیری توسعه فناوری و تغییری نهادی است که با نیازهای حال و آینده سازگار باشد.

توسعه پایدار که از دهه۱۹۹۰بر آن تاکید شد جنبه‌ای از توسعه انسانی و در ارتباط با محیط زیست و نسل‌های آینده است. هدف توسعه انسانی پرورش قابلیت‌های انسانی محسوب می‌شود.
  توسعه پایدار به عنوان یک فرایند که لازمه بهبود و پیشرفت است، اساس بهبود وضعیت و رفع کاستی‌ها ی اجتماعی، فرهنگی جوامع پیشرفته‌است و باید موتور محرکه پیشرفت متعادل، متناسب و هماهنگ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمامی جوامع و بویژه کشورهای در حال توسعه باشد.

  توسعه پایدار سعی دارد به پنج نیاز اساسی زیر پاسخ گوید: تلفیق حفاظت و توسعه، تامین نیازهای اولیه زیستی انسان، دست‌یابی به عدالت اجتماعی، خودمختاری و تنوع فرهنگی و حفظ یگانگی اکولوژیکی.در سال‌های اخیر پایداری نه تنها در میان اندیشمندان بلکه میان عموم تبدیل به واژه‌ای متداول شده‌است و این ایده که پایداری بر مبنای اجماع و اصلاحات علمی پایه گذاری شده مورد انتقاد قرار گرفته‌است.

پایداری سه مشخصه اصلی دارد:
الف) زمینه پایدار منابع که از بهره‌وری جمعیت‌ها و اکوسیستم‌ها حاصل می‌شود
ب‌) فراوانی پایدار و تنوع زیستی گونه‌های فردی در زمینه اکوسیستم‌ها نسبت به بهره برداری انسانی و به طور کلی تر مداخلات انسان
ج‌) توسعه اقتصادی پایدار بدون تخریب منابع موجود برای نسل‌های آینده

 از سویی به استناد تعاریف سازمان جهانی جهانگردی ، پیش نیاز توسعه پایدار گردشگری ، تلفیق و هماهنگی اهداف اقتصادی ، زیست محیطی ، اجتماعی و فرهنگی است که این امر متضمن تامین منافع دراز مدت جامعه میزبان ، گردشگران مهمان و حفاظت از منابع طبیعی و میراث فرهنگی است .
 به همین لحاظ در هنگام تدوین رویکردهای توسعه پایدار گردشگری باید ضوابط و معیارهای نهادهای مسئولی چون : سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ، سازمان حفاظت محیط زیست و مدیریت توسعه و عمران شهری و روستایی ، مد نظر قرار گیرد .

 در این راستا طبیعت گردی یا گردشگری بوم شناختی بعنوان راهی برای پیش گیری از تخریب محیط و معکوس کردن این خسارت ، توسعه یافته است چراکه طبیعت گردان برای زیست بوم به صورتی که هست ارزش قایلند و مایلند برای حفاظت از آن هزینه کنند.
به این صورت ، در مردم محلی برای حراست از منابع طبیعی شان انگیزه ایجاد می کنند و مانع تخریب محیط زیست برای کسب منافع کوتاه مدت می شوند.

حیات وحش
حیات وحش یکی از منابع و مقاصد مهم طبیعت گردی محسوب می شود . تاکنون دو تعریف مهم از حیات وحش ارائه شده است : تعریف اول: محدوده ای از زیستگاه های طبیعی و نمونه با شرایط خاص اقلیمی بوده که برای حفظ گونه های جانوری تحت حفاظت قرار می گیرد.

تعریف دوم: به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل،مرتع،بیشه های طبیعی،اراضی جنگلی،دشت و کوهستان اتلاق می شود که دارای زیستگاه طبیعی نمونه و شرایط اقلیمی خاص برای جانوران وحشی بوده و به منظور حفظ و احیاء این زیستگاه تحت حفاظت قرار می گیرد.

تنوع زیستی و زیستگاه‌های حیات وحش استان یزد
ایران کشوری وسیع با اقلیم‌های بسیار متفاوت شامل کوه های بلند ، دشت ، جنگل‌های انبوه و بیابان‌های خشک است . کشورمان دارای 162 گونه پستاندار و 502 گونه پرنده است که از لحاظ تنوع در نوع خود بی نظیر است .

 در این میان استان یزد با حدود 131575 کیلومتر مربع وسعت ، چهارمین استان وسیع کشور است که در قسمت مرکزی فلات ایران و در حاشیه دشت های کویر لوت قرار دارد .
استقرار این استان در دو زیستکره بیابانی -کوهستانی سبب تنوع زیستی بسیار بی نظیر در این منطقه شده است بطوریکه یک پنجم پرندگان کشور و البته نادر مانند : هوبره ، زاغ بور و ... ، وجود فون پستانداران بومی ارزشمند ناحیه ایرانی – تورانی به ویژه گونه هایی چون : یوز پلنگ آسیایی ، گور خر ایرانی و جبیر و .. و نیز پوشش گیاهی بیابانی و دارویی منحصر بفرد در این استان مشاهده شده و نیز پیچیده ترین و زیباترین کلوت ها ، تپه ماهورها ، تپه های ماسه ای ، دق ها و سایر اشکال توپوگرافی خاص مناطق بیابانی در این ناحیه دیده می شوند که از جمله پتانسیل‌های طبیعت گردی با برد فرا ملی بر شمرده می شوند.

 استان یزد به لحاظ تنوع گونه های زیستی و فراوانی جمعیت حیات وحش در کشور شاخص است. مناطق چهارگانه محیط زیست در این استان را اثر طبیعی ملی (سروابرکوه)، پارک ملی (سیاهکوه اردکان)، پناهگاه حیات وحش(نایبندان طبس، دره انجیر اردکان و بوروئیه خاتم) و مناطق حفاظت شده (کالمند بهادران مهریز، کوه بافق، جنگل باغ شادی خاتم و سیاهکوه) می توان نام برد که با احتساب مناطق شکار ممنوع، این پهنه بسیار قابل توجه است و این در حالیست که استاندارد جهانی مناطق حفاظت شده، 10 درصد و در ایران بیش از 5/7 درصد است. منطقه نایبندان طبس بزرگترین پناهگاه حیات وحش کشور است که استعداد تبدیل به پارک ملی را دارد. کوچکترین منطقه حفاظت شده حیات وحش یزد نیز جنگل شادی شهرستان خاتم است که 9 هزار هکتار وسعت دارد. همچنین دو سوم جمعیت 70 راسی یوزپلنگ آسیایی دنیا در استان یزد وجود دارد که بیشترین تعداد این گونه حیوانی در استان در مناطق حفاظت شده کوه بافق دره انجیر و نایبندان طبس نگهداری می شود بطوریکه این گونه به یوز – بافق نیز مشهور شده است . برآورد هوبره های موجود پایگاه تحقیقاتی هوبره را نیز حدود یکهزار قطعه ذکر کرد ه اند و وجود این تعداد پرنده که در زمره پرندگان نادر دنیا محسوب می شود از لحاظ استقرار دائمی و بومی بودن، اهمیت ویژه ای دارند.

همچنین پایگاه تحقیقاتی « گوراب» در این استان حائز اهمیت بوده و این پایگاه 130هکتار وسعت دارد و 26 راس گورخر در آن نگهداری می شود.

چالش‌های زیست محیطی حیات وحش استان یزد و راهکارهای پیشنهادی
از جمله چالش‌های موجود در زمینه حفاظت از حیات وحش استان می توان به توسعه سکونتگاه‌ها، بیماری های حیات وحش، اتفاقات، حوادث و خشکسالی بعنوان عوامل تاثیرگذار گذار بر محیط زیست دانست.

ورود دام در سالهای اخیر به مناطق که تعداد زیادی سگ گله را هم وارد منطقه می کند از دیگر دلایل کاهش حیات وحش است . وضعیت سگ‌های گله در بسیاری از مناطق طوری است که فرصت آسایش و حتی محلی امن برای زایمان را از جانوران وحشی می گیرد.
  ضمن اینکه وجود دام باعث تخریب شدید پوشش گیاهی در زیستگاه‌ها می شود . وجود آلاینده های زیست محیطی موجود در دشت یزد-اردکان تاثیر منفی بر محیط زیست استان داشته و شکارهای غیر مجاز نیز بعنوان چالش اصلی حفظ تنوع زیستی گونه های نادر حیات وحش بر شمرده می شود .

   لذا تغییر فرآیند تولید، تغییر نوع سوخت، عدم برداشت خاک، انتقال و ساماندهی صنایع در محل های دیگر، توسعه فضای سبز و ادامه احداث کمربند سبز را می توان بعنوان راهکارهای پیشنهادی برای رفع بخشی از مشکلات موجود در این بخش نام برد.
   در این میان اهمیت ادامه طرح کمربند سبز در این منطقه به وسعت سه هزار و 600 هکتار را باید یادآور شد و شاید بتوان گفت توجه به طبیعت گردی پایدار با حفظ حریم‌های مجاز محیط زیستی گامی باشد جهت توجه بیشتر بومیان و سایر علاقمندان به مقوله حفظ محیط زیست و گونه های جانوری و گیاهی بی نظیر استان یزد به عنوان ثروتی زایا که در دنیا بی نظیر است .

منبع: خبرگزاری میراث آریا

امکانات بالقوه یزد برای توسعه صنعت گردشگری

 


  مسئله توریسم در استان یزد حائز اهمیت فراوان است. زیرا اولاً فعالیت‌های اقتصادی و محور توسعه آن مبتنی بر خدمات برتر مثل صنعت گردشگری و توسعه مراکز آموزشی، پژوهشی، صنعتی و ... است و ثانیاً، یزد امکانات بالقوه فراوانی برای توسعه این صنعت در اختیار دارد.


  گذشته از جاذبه های زیست محیطی و شرایط ویژه کویری و تنوع اقلیمی (که در جای خود مبحث بسیار مهمی در توسعه صنعت گردشگری استان و امکانات بالقوه آن است)، یزد به عنوان شهر تاریخ جهان در برخورداری از معماری متکی به خشت خام و هزاران اثر گرانقدر به جا مانده آن نیز دارای اهمیت فراوان است.



جاذبه های گردشگری استان یزد

استان یزد با توجه به جاذبه‌های غنی طبیعی، تاریخی و بیادماندنی، مذهبی فرهنگی و نیز موقعیت خوب جغرافیائی می‌تواند باعث جذب و جلب توجه جهانگردان و ایرانگردان بسیاری چه از خارج و چه از داخل باشد.
  بخصوص داشتن تنوع آب و هوائی ( کویری – ییلاقی) ، داشتن کویرها و بیابان‌های منحصر به فرد، کثرت و پراکندگی آثار تاریخی و بیادماندنی، شیوه‌های زیستی بومی کهن و فرهنگ غنی، اماکن مذهبی زیارتی(اسلامی و زیارتگاه‌های اقلیت‌های مذهبی) وجود جاذبه‌های متنوع طبیعی ایران را به کانون‌های توریستی و مناطق گردشگردی جالب توجه بین‌المللی تبدیل کرده است.

  استان یزد و بویژه شهر یزد بخاطر دارا بودن و برخوردار بودن از ارزش‌های تاریخی، سنتی، معماری کویری همراه با ابنیه‌های مستحکم از قرن پنجم هجری به بعد و بافت قدیمی شهر بعنوان یک شهر نمونه از الگویی از معماری سنتی و خشت خام و معماری گلیم همراه با کوچه‌های پیچ در پیچ و دیوارهای بلند، طاق‌های ضربی و ساباط و بادگیرهای رفیع و ... جایگاه ویژه‌ای جهت جذب و جلب توریسم داخلی و خارجی دارد و می‌تواند از دیدگاه توریستی مورد توجه جهانگردان داخلی و خارجی واقع شود. هدف از تحقیق و بررسی وضع موجود و شناخت توان‌ها و پتانسیل‌های توریستی اعم از طبیعی، تاریخی، فرهنگی مذهبی، اقتصادی و توجه و شناخت مشکلات و تنگناهای استان بعنوان یک منطقه مستعد از نظر توریستی اعم از توریسم گذری و یا توریسم اقامتی و .. است .

صنعت گردشگری استان یزد
حلقه های صنعت گردشگری در استان هنوز هم کامل نشده است. هر چند در بخش ایجاد اماکن اقامتی، توفیقات استان در سال‌های اخیر چشمگیر بوده است، اما واقعیت این است که در برنامه ریزی‌های هدفدار برای توسعه این صنعت (که زنجیره ای از اقدامات آموزشی، فرهنگی، تبلیغی، تدارکاتی، تأمینی، برنامه ها، زیرساخت‌ها و ایجاد فضاهای جدید را مطرح می سازد)، هنوز هم صنعت گردشگری در استان با مشکلات متعدد مواجه است.
 

  به نظر می رسد در کنار همه این عوامل، برخورداری از یک سیاست معین و خط مشی عمومی نیز برای جذب گردشگران لازم است.

  به هر صورت صدها اثر تاریخی و طبیعت بکرکویری استان از امکانات بالقوه بسیار مناسبی برخوردار است که می توان در یک سیاست برنامه ریزی شده و هدفدار، در صنعت گردشگری اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن را بر زندگی اهالی استان بسیار فراتر از وضعیت موجود تجربه کرد.
  در مورد آثار تاریخی در یزدباید گفت هر گوشه این استان دارای آثار و ابنیه گران سنگی است که بعضاً در حد شاهکار است.

نقش جاذبه های کویر در رونق صنعت گردشگری
 استان یزد جزئی از فلات مرکزی ایران است که بخش بزرگی از مساحت محدوده استان را کویرهای داخل این فلات پوشانده است.

مساحت بیابان و کویرهای استان حدود 650 هزار هکتار است که بیش از 50 درصد از مساحت استان را فرا گرفته است.

صنعت گردشگری از بعد اقتصادی
این صنعت با اهداف اقتصادی چون ایجاد درآمد ، کمک به بهبود وضعیت اشتغال و ایجاد شرایط بهتر توزیع درآمد از جایگاه خاصی برخودار است .
  توسعه و پیشرفت این صنعت در استان یزد که از جمله 5 استان ممتاز کشور از لحاظ جاذبه های متنوع گردشگری است ، نیاز به شناخت علمی ویژگی‌های اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی این صنعت محسوس است .

گذشته از جنبه های فرهنگی و اجتماعی آن ، از بعد اقتصادی براساس آمارهای سازمان جهانی گردشگری ، محوریت قرار دادن این صنعت در اکثر کشورهای جهان بیشتر از لحاظ درآمدی و اثرات آن بر رشد اقتصادی ملی و منطقه ای تأکید شده است .
  رشد و توسعه این صنعت علاوه بر ایجاد رشته فعالیت‌های جدید ، زمینه فعال شدن سایر بخش‌های اقتصادی را فراهم می‌آورد و در برقراری موازنه ارزی نیز تأثیرگذار است .
  توسعه صنعت گردشگری با عملکرد ملی و منطقه ای بعنوان یک پتانسیل جدید، درراستای توسعه پایدار نقش تعیین کننده دارد . با برنامه ریزی ، نظارت و حمایت دولت در این بخش در برنامه های توسعه به رشد اقتصادی ، اشتغال و درآمدهای ارزی کشور کمک خواهد شد .

  استان یزد با جاذبه های متنوع گردشگری نه تنها از بعد داخلی بلکه از نظر گردشگران خارجی نیز بعلت برخورداری از بافت اکولوژیکی و ساخت و ساز معماری خشت خام مطرح است .

منبع: خبرگزاری میزاث آریا

جهانگردی یکی از صنایع پر رونق دنیا

 

گردشگری,tourism   

  جهانی شدن مجموعه ای از فرآیند های پیچیده ای است که به موجب آنها دولت های ملی به نحو فزاینده ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می شوند. این وابستگی البته مشکلاتی را نیز برای حاکمیت ملی، در مفهوم قدیم آن،ایجاد می نماید. جهانی شدن،در مفهوم رایج آن،یکی از مراحل پیدایش اقتصاد و بازار جهانی است که از قرن 15 میلادی با گسترش استیلای اروپا پدیدار گردیده است.
 امروزه جهانی شدن بیشتر ابعاد سیاسی،فرهنگی و اجتماعی این فرایند کلی را مورد توجه قرار می دهد. از این رو پدیده ای چون گسترش ارتباطات جهانی بسیار حائز اهمیت می باشد. یکی از مسایل عمده ای که فرایند جهانی شدن را در مرکز توجه انسان امروز قرار داده است تأثیر بالفعل و نیز بالقوه آن در عرصه فرهنگ و زندگی اجتماعی است. بی شک با گسترش ارتباطات فرهنگی بین کشورها اختیار دولت های ملی در این زمینه به طور فزاینده ای کاهش می یابد.
  فرایند جهانی شدن معمولا در چهار حوزه فنی،اقتصادی و سیاسی و فرهنگی مورد مطالعه قرار می گیرد. در حوزه فرهنگی این فرآیند ارتباط بسیار نزدیکی با فرهنگ جهانگردی برقرار می کند.
در این جا ارایه تعریفی از جهانگردی ضروری می نماید. سازمان ملل متحد در تعریف خود از جهانگرد به عنوان یک ملاقات کننده موقتی از یک کشور یا منطقه ، با هدف تفریح یا تجارت، یاد می کند. به این ترتیب کلیه موضوعاتی که به تحلیل چنین رفتاری از انسان می پردازند در قالب این صنعت پر رونق یعنی جهانگردی قرار می گیرد.
  و اما جهانگردی بزرگترین تحرک اجتماعی بشر است که می تواند منشاء عمیق ترین اثرات فرهنگی،اجتماعی واقتصادی باشد.صنعت جهانگردی امروزه با توجه به میزان سرمایه گذاری و صرف هزینه ها در مقایسه با سایر صنایع صاحب بیشترین درآمد می باشد. به علاوه این صنعت که منبعی لایزال و پایان ناپذیر است ،فارغ از اثرات تخریبی زیست محیطی می باشد.
  بر اساس پیش بینی سازمان جهان توریسم (W.T.O) این صنعت،که از پویاترین بخش های اقتصادی جهان است، در چند سال آینده از نظر درآمد در راس صنایع موجود دنیا قرار خواهد گرفت و بخش عمده ای از تجارت بین الملل را به خود اختصاص خواهد داد. هم اکنون نیز گردش اقتصادی این بخش صاحب حجم عظیمی از تجارت بین المللی است که کشورهای مختلف ،با آگاهی از این درآمد سرشار، اهمیت ویژه ای را برای گسترش این بخش از اقتصاد خود قایل می باشند.
  بر اساس آمار موجود حجم پولی که از طریق جهانگردان دنیا طی یک سال جابجا می شود حدود 5/2 برابر درآمد سالانه کشورهای عضو اپک از محل فروش نفت می باشد. همچنین کارشناسان معتقدند که هر دلار سرمایه گذاری در صنعت گردشگری در مدت بیست سال حدود چهار هزار دلار درآمد عاید سرمایه گذار خواهد کرد.
   

  متأسفانه ایران، علی رغم جاذبه های فراوان گردشگری، در بین 150 عضو سازمان جهانی توریسم دارای مقام هفتاد و پنجم می باشد که این امر نشان از عدم توجه کافی به چهار اصل اساسی صنعت گردشگری یعنی ساختار، آموزش ،فرهنگ و بهداشت است که بهداشت ،اساسی ترین معضل این صنعت در کشور ما می باشد.
  با توجه به جاذبه های فراوان گردشگری کشورما،اعم از میراث های فرهنگی و چشم اندازهای طبیعی و زیست محیطی ، سیاحت گران سراسر جهان علاقه فراوانی برای سفر به ایران دارند اما وجود مسایل و موانع فراوان ،که پاره ای از آنها به سادگی قابل حل و رفع است ،مانع از این سفرهای پر سود و اشتغال زا به کشور می باشد.
دوست داران سیاحت و گردشگری در سراسر جهان به خاطر میراث های فرهنگی و جاذبه های طبیعی و زیست محیطی کشور ما علاقمندند به ایران سفر کنند.
ورای مسایل گوناگون و مانع تراشی های فراوان بر سر توریسم و گردشگری ، پاره ای مسایل و مشکلات آشکار در این زمینه به چشم می آید که حل آنها در واقع پیش شرط جهانگردی است.
در کشورهای اسپانیا، یونان ، ژاپن و حتی هند که بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی خود را از صنعت توریسم بدست می آورند، پس از تجربه های فراوان دریافتند که توجه به نیازهای اساسی یک جهانگرد،عامل اصلی موفقیت در رونق این صنعت می باشد. آنها این نیازها را با احداث سرویس های بهداشتی در مسیر راهها و به ویژه در نزدیکی مکان های تاریخی، ایجاد اقامتگاه های ارزان قیمت اما مجهز و راحت ،برطرف کردند یعنی در واقع پیش از هر نیازی توجه به نیازهای اولیه یک انسان اولویت دارد. وقتی یک جهانگرد واردسرزمین ما می شود باید در زمینه اقامتگاه و خوراک با مشکل رو به رو نباشد وجود سرویس بهداشتی ومراکز درمانی در مسیر راه ها از جمله نیازهای اساسی یک جهانگرد است.
اما با نگاهی گذرا به سرویس های بهداشتی موجود در مسیر راه های ایران به ویژه در جوار پمپ بنزین ها ،متأسفانه این نتیجه حاصل می شو که ما علی رغم برخورداری از فرهنگ و میراث های فرهنگی غنی به این بخش از نیازهای انسانی کمترین توجههی نداریم.
متأسفانه کمتر مسافری است که هنگام استفاه از سرویس های بهداشتی واقع در مسیر جاده ابراز ناراحتی و حتی انزجار نکند.
وضع زننده این سرویس های بهداشتی واقع در پمپ بنزین ها و رستوران های بین راهی به ویژه هنگام تعطیلات نوروزی ،بسیار تأسف بار است . نبود دستگاه های مسئول و مشخص برای ساماندهی این اماکن موجب شده که هر بخش با رفع مسئولیت از خود وضع غیر بهداشتی این مکان ها را توجیه کند.
هر قدر در کشور ما برای احداث جاده ها،پل ها ، خطوط مواصلاتی سرمایه گذاری شود و حتی هر اندازه برای تأمین سوخت خودروها مجهز باشیم، در صورت نبود امکانات اولیه مثل اقامتگاه های مناسب، سرویس های بهداشتی برای یک مهمان خارجی و یا گردشگران داخلی،موفق به ارایه خدمات مطلوب در این زمینه نخواهیم بود.
برای حل این معضل باید،کلیه اماکنی که پذیرایی از مسافران و گردشگران را بر عهده دارند، تحت استانداردهای معینی، تأمین کننده خدمات رفاهی گردشگران باشد.
نه این که سرویس های غیر بهداشتی در جوار یک پمپ بنزین و رستوران های بین راهی به جهانگردان و مسافران دهن کجی کنند و هیچ دستگاهی مسئولیت آن را بر عهده نگرید. به نظر می رسد توجه ویژه ای از سوی ادارات جهانگردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این مسئله مهم ضروری است.
مشکل پیش گفته ریشه در سال ها و صد سال گذشته دارد و در بسیاری از سیاحت نامه ها نیز به آن اشاره شده است. اکنون که می توانیم در قالب سرمایه گذاری مناسب و لازم، اماکن مربوط به پذیرایی و ارایه خدمات به جهانگردان و گردشگران را ساماندهی کنیم، باید هر چه سریع تر در این مسیر گام برداریم و فرصت را از دست ندهیم.
همچنان که اشاره کردم،پی شرط رونق وتوسعه توریسم برای تقویت بنیان اقتصادی ملی وایجاد شغل در چهار چوب مصالح نظام جمهوری اسلامی توجه به نیازهای اولیه مسافران و جهانگردان است. وجود مهمانسرا،هتل و اقامت گاه های خوب با قیمت های مناسب و مقدم بر آنها وجود سرویس های بهداشتی در مسیر راه ها ،اولین گام برای دستیابی به این هدف می باشد.


منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی

کاهش 40 درصدی اشغال هتل‌های مشهد در سالروز شهادت امام رضا

 

مراسم عزاداری شهائت امام رضا در مشهد

 

  آغاز طرح هدفمندی یارانه‌ها در کشور با کاهش سفر در بیشتر مقاصد گردشگری همراه بوده است. به‌طوری که به گفته دبیر جامعه هتلداران مشهد، این شهر نیز، برای اولین بار در ایام شهادت امام رضا، با کاهش 40 درصدی مسافر رو به رو شده است. وی این اتفاق را در سال‌های گذشته بی‌سابقه خوانده است.


محمد قانعی با اعلام این خبر گفت:«در یک اتفاق بی‌سابقه، امسال بر خلاف سال‌های قبل در ایام شهادت امام رضا و حضرت محمد(ص)، در مشهد کاهش 40 درصدی مسافر داشتیم.»
 وی افزود:«در سال‌های قبل رزرو هتل برای ایام شهادت امام رضا معمولا از یک سال قبل انجام می‌شد اما مسافران امسال هتل‌ها، برای این ایام در سال آینده هیچ رزروی انجام ندادند.»

دبیر جامعه هتلداران مشهد با اشاره به اینکه امسال با وجود لحاظ تخفیف‌های ویژه برای این ایام، در صد اشغال هتل‌ها بازهم پایین بودتصریح کرد:«درصد اشغال هتل آپارتمان‌ها و مهمان پذیران کمتر از 50 درصد و هتل‌ها کمتر از 60 درصد بود.»

وی با بیان اینکه هتل‌های مشهد در ایام اربعین نیز خلوت بود خاطر نشان کرد:«در ایام اربعین حسینی نیز اشغال هتل‌ها 10 تا 15 درصد بوده و برخی از آنها حتی یک مسافر هم نداشتند.»

قانعی عوامل متعددی را در این زمینه موثر دانسته و افزود: «عوامل متعددی مانند برودت هوا و بارندگی روزهای اخیر در کاهش تعداد مسافر دخیل بوده اما مهمترین عامل بحث حامل‌های انرژی و افزایش قیمت سوخت است که هزینه‌ها را بالا برده و باعث کاهش سفر شده است.»

این در حالی است که به گفته دبیر جامعه هتلداران مشهد عوامل جوی سال‌های گذشته نیز وجود داشته و آنچه که امسال به عوامل سال‌های قبل اضافه شده بحث افزایش قیمت سوخت و بار روانی ناشی از هدفمندی یارانه‌ها است.

قانعی با تاکید این موضوع که کاهش مسافر در ایام شهادت امام رضا زنگ خطری برای مسئولان است تصریح کرد:«از آنجایی که مشهد مقصد مسافران با قشر متوسط و ضعیف است،دولت باید نگاه ویژه‌ای در بسته حمایتی از صنعت گردشگری به این شهر داشته باشد تا چرخه فعالیت خدمات اقامتی در شهر مشهد با مشکل مواجه نشود.»


منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی

گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری از ایران تخمینی است

نظام جامع آماری گردشگری را با وجود گرفتن بودجه تدوین نکرده‌اند 

 

یک کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و میراث فرهنگی معتقد است: گزارش اقتصاد گردشگری شورای جهانی سفر و گردشگری (wttc) درباره‌ی ایران به‌دلیل دسترسی نداشتن به آمارهای دقیق و متقن، براساس تخمین و شبیه‌سازی است و نمی‌توان روی تحلیل‌های آماری آن حساب علمی باز کرد یا طبق آن، چشم‌انداز کلی برای صنعت گردشگری کشور ترسیم کرد.

اردشیر اروجی درباره‌ی گزارش اقتصاد گردشگری که شورای جهانی سفر و گردشگری از ایران ارائه کرده است، اظهار کرد: بین شورای جهانی سفر و گردشگری با علامت اختصار w.t.t.c و سازمان جهانی جهانگردی با علامت اختصار u.n.w.t.o تفاوت وجود دارد؛ ولی گاهی این دو یکی گرفته می‌شود. شورای جهانی سفر و گردشگری بیش‌ترین تحقیقاتی را که انجام می‌دهد که برای بررسی اثرهای صنعت سفر و گردشگری بر اقتصاد کشورهاست و براساس آن، گزارش‌های سالانه منتشر می‌کند.

 

  او ادامه داد: ما در ایران حساب اقماری گردشگری انجام نداده‌ایم، پس محاسبه‌ی ارزش تولید ناخالص داخلی گردشگری در این گزارش و پیش‌بینی‌هایی که در آن شده، تخمینی است و براساس آمار متقن علمی نیست.

  وی در ادامه گفت: در این گزارش به چهار بخش «درآمدهای حاصل از گردشگری»، «اثر فعالیت‌های گردشگری بر تولید ناخالص داخلی کشور»، «میزان سرمایه‌گذاری» و «وضعیت اشتغال» اشاره شده است؛ ولی به یک نکته‌ی مهم که کلید این چهار بخش به‌شمار می‌آید، اشاره‌ای نشده است. این کلید «میزان ورود گردشگران خارجی و تعداد گردشگران داخلی» است که چهار بخش ذکرشده بر مبنای آن پایه‌گذاری می‌شود.

 

  این کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و میراث فرهنگی با تأکید بر این‌که ما پایگاه ‌آماری گردشگری مستمر نداریم که آمار دقیق 20 سال گذشته تا کنون را با حدود 20 مشخصه‌ی مورد نیاز داشته باشد تا طبق آن، روند و فرآیند ورود گردشگران خارجی و داخلی را بررسی کنیم، افزود: در کشور ما آمار گردشگری داخلی فقط در ایام نوروز اعلام می‌شود و آمار گردشگران خارجی نیز بدون درنظر گرفتن شاخص‌های سازمان جهانی جهانگردی از نیروی انتظامی گرفته و در مصاحبه‌ها بیان می‌شود، درحالی‌که آمارهای مربوط به گردشگری داخلی و خارجی در کشورهای دیگر دقیق و مستمر با مشخصات کامل ارائه می‌شود.

او ادامه داد: با توجه به این شرایط، مباحثی که در این گزارش از درآمد، وضعیت اشتغال و دیگر شاخص‌های بخش گردشگری ایران مطرح شده کاملا ‌تخمینی است، چون ما حساب‌های اقماری گردشگری را در کشور انجام نداده‌ایم.

 

 اروجی بیان کرد: در این گزارش اشاره شده که سهم کل صنعت سفر و گردشگری از تولید ناخالص داخلی در سال 2009 میلادی، برابر 329هزار و 790میلیارد ریال معادل 33میلیارد دلار است که 2/8 درصد تولید ناخالص داخلی کل کشور را شامل می‌شود. هم‌چنین در این گزارش اشاره شده است که درآمد حاصل از گردشگری ورودی در سال 2009 میلادی که از آن با عنوان صادرات خدمات سفر و گردشگری یاد می‌کند، 103هزار و 314میلیارد ریال معادل 3/10میلیارد دلار است و 7/11 درصد صادرات کل کشور در آن سال را شامل می‌شود.

به گفته‌ی او، اگر 3/10میلیارد دلار (درآمد حاصل از گردشگری ورودی یا صادرات خدمات گردشگری) براساس هزینه‌کرد هر گردشگر محاسبه شود، عدد دومیلیون گردشگر ورودی در سال به‌دست می‌آید و این تقریبا همان رقمی است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در آن سال از گردشگران ورودی گزارش داده است.

 

این کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و میراث فرهنگی اظهار کرد: این گزارش درآمد حاصل از تعداد گردشگران داخلی را در سال 2009 میلادی در قالب سهم مستقیم گردشگری ایران از تولید ناخالص داخلی واقعی برابر 122هزار و 697میلیارد ریال معادل 2/12میلیارد دلار اعلام کرده که اگر این 2/12میلیارد دلار تقسیم بر میزان هزینه‌کرد هر نفر گردشگر داخلی شود، رقم حدود 101میلیون نفر در سال به‌دست می‌آید که این عدد نیز تقریبا همان آماری است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در آن سال از گردشگری داخلی در تعطیلات نوروزی ارائه کرده است.

وی در ادامه گفت: اگر 3/10میلیارد دلار (درآمد حاصل از گردشگری ورودی یا صادرات خدمات گردشگری) از 33میلیارد دلار (سهم کل گردشگری از تولید ناخالص داخلی) کسر شود، 7/22میلیارد دلار باقی می‌ماند که اگر 2/12میلیارد دلار درآمد حاصل از تعداد گردشگران داخلی از آن کسر شود، 5/10میلیارد دلار باقی می‌ماند که در واقع این درآمد حاصل از فعالیت‌های جانبی سفر و گردشگری و فعالیت‌های غیرمستقیم در این بخش است.

 

  اروجی بیان کرد: 3/10میلیارد دلار براساس حدود دومیلیون گردشگر ورودی و 2/12میلیارد دلار براساس 101میلیون گردشگر داخلی و 5/10میلیارد دلار براساس درآمد فعالیت‌های جانبی سفر و گردشگری به‌دست آمده است. اکنون پاسخ دادن به این پرسش که آیا این درآمدها درست است یا خیر، فقط درصورت داشتن پایگاه آماری مستمر گردشگری و انجام حساب‌های اقماری در کشور امکان‌پذیر است که در آن شرایط می‌توان قضاوت علمی هم داشت؛ ولی چون این محاسبات انجام نشده است، باید این گزارش را تخمینی دانست.

 

 وی گفت: گزارش اقتصاد گردشگری شورای جهانی سفر و گردشگری اعلام کرده است در سال 2009 میلادی 39هزار و 713میلیارد ریال معادل 9/3میلیارد دلار برابر با 7/3 درصد کل سرمایه‌گذاری کشور در بخش گردشگری سرمایه‌گذاری شده است که این روند با رشد 6/2 درصد پیش می‌رود. حال دادن پاسخ به این پرسش که واقعا 9/3میلیارد دلار سرمایه‌گذاری اتفاق افتاده است یا نه، نیز به انجام حساب اقماری گردشگری در کشور نیاز دارد که چون این محاسبه انجام نشده، پس این بخش گزارش هم تخمینی است.

او ادامه داد: این گزارش اعلام کرده است که مخارج دولت در گردشگری، در سال 2009 میلادی 13هزار و 767میلیارد ریال معادل 3/1میلیارد دلار بوده که این عدد با رقم واقعی موجود در کشور با توجه به مخارج سفر و گردشگری در بخش دولتی، متفاوت است. اگرچه قضاوت کردن درباره‌ی 3/1میلیارد دلار به‌دلیل نبود حساب اقماری سفر و گردشگری نیز مقدور نیست.

 

 اروجی افزود: در این گزارش آمده است سال 2009 میلادی یک‌میلیون و 546هزار نفر در بخش گردشگری شاغل هستند که این رقم را معادل 3/7 درصد شاغلان کل کشور دانسته است، یعنی به ازای 7/13 نفر شاغلان کشور، یک نفر در بخش گردشگری شاغل است. این گزارش هم‌چنین رشد سالانه در بخش اشتغال مستقیم گردشگری در 10 سال آینده را 6/2 درصد و رشد سالانه در بخش هزینه‌های دولتی در 10 سال آینده را 7/4 درصد پیش‌بینی کرده است که البته اگر این درآمد و سرمایه‌گذاری در گردشگری محقق شود، امکان دارد آن رشد سالانه در اشتغال هم اتفاق افتد.

این کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و میراث فرهنگی در ادامه با اشاره به تخمینی بودن آمارهای این گزارش، تأکید کرد: خیلی نمی‌توان روی گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری از ایران به‌دلیل نبود پایگاه‌ آماری مستمر و انجام نشدن حساب اقماری سفر و گردشگری در کشور حساب باز کرد، نه روی آمارهای مثبت و نه روی آمارهای منفی آن.

 

 وی اظهار کرد: براساس بند «ط» ماده‌ی 114 قانون برنامه‌ی چهارم توسعه قرار بود بودجه‌ای برای تدوین نظام جامع آماری گردشگری کشور اختصاص دهند که در دوسال اخیر، یعنی سال‌های 1388 و 1389 هر سال یک‌میلیارد تومان طبق برنامه برای این موضوع اختصاص یافته که رقم آن در قانون بودجه سالانه مشخص است؛ ولی از تدوین این نظام جامع آماری که خود پایه‌ی مناسبی برای انجام حساب اقماری گردشگری است، خبری نیست.

اروجی اضافه کرد: مبنای حساب‌ اقماری گردشگری این است که ابتدا این نظام جامع آماری گردشگری مستقر و سپس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با کمک بانک مرکزی، مرکز آمار و دیگر بخش‌های اقتصادی ذی‌ربط به انجام این مهم اقدام کند و تا وقتی این کار انجام نشود، نمی‌توان تحلیل‌های صحیحی از وضعیت گردشگری کشور داشت و برای این صنعت مهم برنامه‌ریزی کرد یا درباره‌ی گزارش‌ها، بازده سرمایه‌گذاری‌ها و تحلیل‌های آماری که از بخش گردشگری منتشر می‌شود، قضاوت علمی و منصفانه کرد. 

 

منبع: خبرگزاری ایسنا

 

 

آمار از ورود گردشگران می گوید 

آمارگیری گردشگری در ایران 

آینده گردشگری، منوط به آمارگیری استاندارد  

آمارها، تنها عنصر رو به رشد گردشگری ایران